Renesans (1400-1600) – nuty

Powstanie stylu artystycznego jest zawsze wynikiem sposobu, w jaki ludzie patrzą na otaczający ich świat. Renesans przyniósł także zmianę w rozwoju społecznym i światopoglądzie. Więcej informacji o muzyce renesansu i kompozytorach tego okresu a także wszystkie nuty można znaleźć tutaj.

Podstawową ideą napędową renesansu był tzw. humanizm (od łacińskiego humanus – człowiek). Dogmaty kościoła zostały obalone przez wiedzę naukową, a sztuka czerpała inspirację ze starożytności i jej harmonijnego spojrzenia na świat.

Muzyka w renesansie

Polifoniczna muzyka wokalna zajmowała w renesansie niekwestionowaną pozycję prowadzącą. Materializuje się w nim renesansowe dążenie do doskonałej formy i racjonalnego logicznego wyrafinowania. W muzyce kościelnej cykliczna msza (Kyrie, Gloria, Credo, Sanctus, Agnus Dei) pozostaje najważniejszą formą, uzupełnianą przez inne formacje muzyczne: motet, litania, psalm czy magnificat. Świecka muzyka wokalna renesansu również zyskuje na konturze, a popularność zdobywają madrygały lub pieśni polifoniczne oraz prostsze strukturalnie chansons.

Podstawowe elementy polifonicznej muzyki wokalnej

W przeciwieństwie do poprzednich stylów artystycznych, renesans rozpoczyna się od zastosowania nowej zasady twórczej – imitacji. Krótki, żywy temat przechodzi z głosu na głos, a kompozytor tworzy do niego kontrmelodię. W niektórych utworach pojawia się również tzw. cantus firmus (w przybliżeniu: „stały chorał”) – jest to temat z chorału gregoriańskiego lub pieśni ludowej, który kompozytor wprowadza w długich wartościach nutowych, tworząc w ten sposób podstawę harmoniczną struktury polifonicznej. Jako ostatni pojawia się kanon, który jest wyraźnym prekursorem rozwojowym barokowej fugi.

Muzyka instrumentalna renesansu

Renesans stanowi punkt zwrotny w rozwoju muzyki instrumentalnej w kierunku jej usamodzielnienia. Zasadniczo istnieją trzy podstawowe formy: Muzyka akompaniamentu (do śpiewu chóralnego lub solowego), muzyka taneczna i czysto instrumentalna muzyka solowa lub zespołowa. W szczególności muzyka organowa renesansu przeżyła wielki rozkwit spowodowany rozwojem technicznym instrumentu i jego powszechnym zastosowaniem. Pod koniec XVI wieku pojawiły się pierwsze utwory wokalno-instrumentalne i basso continuo.

Ważni kompozytorzy renesansu:

• William Byrd – nuty
• Thomas Tallis – nuty
• Thomas Morley – nuty
• John Dowland – nuty
• Orlando Gibbons – nuty
• Guillaume Dufay – nuty
• Josquin Desprez – nuty
• Johannes Ockeghem – nuty
• Jacob Obrecht – nuty
• Giovanni Pierluigi da Palestrina – nuty
• Orlando di Lasso – nuty
• Jan Pieterszoon Sweelinck – nuty
• Tomás Luis de Victoria – nuty
• Claudio Monteverdi – nuty
• Michael Praetorius – nuty